جولان نظامی چین در خاورمیانه

به گزارش جهان صنعت نیوز:  روزنامه وال‌استریت ژورنال می‌گوید سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا بهار امسال دریافتند که چین به ‌طور مخفیانه در حال ساخت تاسیسات نظامی در بندری در امارات متحده عربی بوده است. این روزنامه می‌گوید این سازمان‌ها شواهدی از فعالیت‌های ساختمانی دیدند که به باور آنها تاسیسات نظامی مخفی چین در امارات متحده عربی بود. پس از مداخله مقام‌های بلندپایه آمریکا این فعالیت‌ها متوقف شد.

به نوشته وال‌استریت ژورنال، تصاویر ماهواره‌ای از بندر خلیفه فعالیت‌های مشکوکی را در داخل یک پایانه کانتینری که توسط یک شرکت کشتیرانی چینی به نام کاسکو ساخته و اداره می‌شد، نشان می‌داد. کاسکو، یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های حمل‌ونقل دنیا است که دولت چین مالک آن است و در زمینه کشتی‌سازی و مدیریت پایانه‌ها فعالیت می‌کند.

دولت جو بایدن پس از اطلاع از این موضوع، به دولت امارات در مورد حضور نظامی چین در این کشور هشدار داد و گفت چنین مساله‌ای می‌تواند روابط بین دو کشور را تهدید کند. وال‌استریت ژورنال گفته است پس از این تماس‌ها، فعالیت‌های ساختمانی متوقف شد.

این تماس‌ها شامل دو گفت‌وگوی مستقیم بین جو بایدن و محمد بن زاید آل نهیان، ولیعهد ابوظبی در ماه‌های می (اردیبهشت) و آگوست (مرداد) امسال بود. منابع مطلع همچنین در اواخر ماه سپتامبر اعلام کردند که جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ‌سفید و یک مقام ارشد دیگر اطلاعاتی را با جزئیات درباره این سایت به اماراتی‌ها ارائه کردند.

به نوشته این روزنامه، این فعالیت‌ها در بندر خلیفه در نزدیکی ابوظبی پایتخت امارات بوده و به گفته این منابع، ظاهرا امارات که میزبان نیروهای آمریکایی است و جنگنده‌های پیشرفته از آمریکا تهیه می‌کند، از ماهیت عملیات چینی‌ها ناآگاه بوده است.

یک سخنگوی دولت امارات در واشنگتن گفت که ابوظبی هیچ‌گاه توافق، برنامه یا قصدی برای صدور مجوز ساخت پایگاه یا پاسگاه نظامی چین نداشته است. به نوشته این روزنامه، پس از چندین دیدار بین مقامات آمریکا و امارات ساخت این تاسیسات متوقف شد.

در همین حال، یک مقام ارشد امارات متحده عربی ماه گذشته ابراز تاسف کرد که امارات در میانه رویارویی بین ایالات متحده و چین گرفتار شده است. انور قرقاش وزیر مشاور در امور خارجی امارات متحده عربی در همین رابطه در کنفرانسی در ۲ اکتبر (۱۰ مهر) در پایتخت این کشور، گفته بود: همه ما به شدت نگران یک جنگ سرد هستیم. این خبر بدی برای همه ما است زیرا ایده انتخاب در سیستم بین‌المللی، مشکل‌ساز است.

ادعای فوق در حالی منتشر می‌شود که ایالات متحده بیشترین تعداد پایگاه و نظامیان را در منطقه خاورمیانه دارد که از آنها برای دخالت، اشغالگری و تهدید نظامی ضد کشورهای منطقه استفاده می‌کند. پیشتر نیز گرگوری گیلوت ژنرال ارشد نیروی هوایی آمریکا در خاورمیانه گفته بود که با این وجود از نظر وی، تعدیل حضور نظامیان آمریکا در منطقه، نظامیان نیروی هوایی آمریکا همچنان در این منطقه مستقر خواهند بود.

امارات از متحدان نزدیک آمریکا در خاورمیانه است، اما روابط صمیمانه‌ای با چین دارد. چین یکی از بزرگ‌ترین شرکای اقتصادی امارات است. چین در خاورمیانه پایگاه نظامی ندارد. این کشور در جیبوتی در شاخ آفریقا اولین پایگاه نظامی خود را گشوده و با کامبوج قرارداد محرمانه‌ای برای استفاده از پایگاه‌های آن کشور دارد.

دولت چین گفته است هدف از تاسیس پایگاه در جیبوتی، حمایت از ماموریت حفظ صلح و عملیات بشردوستانه در آفریقا و غرب آسیا است. آمریکا و متحدانش به دنبال رقابت با چین و مقابله با افزایش نفوذ جهانی این کشور هستند. رقابت آمریکا و چین به جز تجارت، شامل بخش‌های اقتصادی، دفاعی، فرهنگی و فناوری هم می‌شود.

سرمایه‌گذاری همزمان در کشورهای رقیب

ماجرای توسعه‌طلبی و افزایش قدرت چین در خاورمیانه، مانند دیگر کشورهای جهان البته و طبیعتا شکل یکسانی ندارد. چین که از زمان در پیش گرفتن سیاست درهای باز اقتصادی در اواخر دهه ۱۹۷۰ در دولت دنگ شیائوپنگ از قطب «سوسیالیسم خلقی» و جهان سومی، به بهشت نیروی کار ارزان تضمینی برای سرمایه‌های خارجی تبدیل شد، دست‌کم از دو دهه گذشته پس از ایالات متحده، بزرگ‌ترین قدرت اقتصادی جهان است.

در طول تاریخ مدرن، هیچ ابرقدرتی در چارچوب مرزهای ملی محدود نمانده است. جمهوری خلق چین هم از این قاعده مستثنی نیست. سرمایه‌های چین، براساس قاعده ساده و احتمال بدیهی سودآوری، به جایی می‌روند که سود بیشتری به همراه داشته باشد. منطقه خاورمیانه در حال حاضر یکی از مراکز تضمین سود سرمایه‌های آورده چین هستند. فارغ از توافقنامه راهبردی با ایران، چین قراردادهای میلیارد دلاری متنوعی با رقبای همیشگی تهران، همان متحدان سنتی واشنگتن نظیر عربستان و امارات دارد.

زوی بارئل تحلیلگر روزنامه ‌هاآرتص اسراییل روز پنجشنبه با انتشار یادداشتی به روان بودن سرمایه‌های چینی به همه جا از یک سو و رابط پیچیده اهداف این سرمایه‌گذاری‌ها با هم اشاره کرد و نوشت: چین همزمان در مصر و سودان، دو کشوری که سر منابع آب در آستانه جنگ قرار دارند سرمایه‌گذاری می‌کند. صدها و بلکه هزاران میلیارد یوآن چینی، هم وارد بازارهای ایران و همزمان در پروژه‌های گوناگون عربستان سعودی و امارات و بحرین و کویت خرج می‌شوند. بر همین سیاق، چین هم در بندر گوادر پاکستان سرمایه‌گذاری می‌کند و هم در تاسیسات و فناوری‌های دشمن پاکستان یعنی هند.

بازار آزاد، حکومت بسته

به نوشته یورونیوز، این سرمایه‌گذاری غیرایدئولوژیک، درحالی که چین هرگز برخلاف شایعات نه وارد میدان جنگ داخلی سوریه شده، نه کاری به منازعه اسراییل و فلسطین دارد و نه در رقابت قدرت در عراق جانب کسی را می‌گیرد، بیش از همه نگرانی ایالات متحده را برانگیخته است. واشنگتن که از زمان باراک اوباما اولویت را از خاورمیانه به خاور دور منتقل می‌کند، از قرار معلوم تلاش دارد تا با اعمال فشارهای آشکار و پنهان بر متحدان سنتی، مانع از اعمال نفوذ رقیب اصلی در سرزمین‌های بیشتر شود.

تحلیلگر‌ هاآرتص همچنین به این موضوع اشاره دارد که اسراییل، در کنار مصر و امارات و عربستان سعودی، ازجمله کشورهایی بود که به قطعنامه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد برای محکومیت چین در ماجرای سرکوب اویغورها رای مثبت نداد.

نگرانی ایالات متحده آمریکا و هواداران ریز و درشت غرب در خاورمیانه از نفوذ گسترش چین بی‌‌مورد نیست. چین برخلاف ایالات متحده و اروپا، نه کاری به حقوق بشر دارد و نه دموکراسی می‌خواهد.

جمهوری خلق چین و روسیه، سه دهه پس از سقوط کمونیسم مدل دیگری از حکمرانی را به جهانیان معرفی می‌کنند: بازار آزاد و سرکوب سیاسی. در این مدل که هم در چین و هم در روسیه با موفقیت در حال اجرا است، برخلاف آرزوی روشنفکران پرشمار، بازار آزاد، به هیچ‌وجه راهی به دموکراسی نمی‌برد. برعکس دولت اقتدارگرا، هرگونه اعتراض به بازار آزاد را با قدرت و بدون تحمیل هزینه زیاد، سرکوب می‌کند.

با نگاه به آینده، چین ممکن است راهبرد فعلی خود را ادامه دهد. با این حال دلایلی وجود دارد که تردیدهایی را بر‌می‌انگیزد. اول، شی جی پینگ نسبت به همتایان گذشته‌اش سیاست خارجه خشن‌تری را در پیش گرفته است. دوم، دوره هژمونی آمریکایی و پذیرش ضمنی ایالات متحده از حضور چین در منطقه، ممکن است به پایان خود رسیده باشد.

در نهایت اینکه، طرح یک کمربند یک جاده می‌تواند سرآغاز یک رویارویی در منطقه باشد. همچنان که این طرح در خاورمیانه به عنوان یک پروژه زیربنایی و تامین مالی شکل می‌گیرد، می‌تواند به رقابت بیشتری از سوی کشورها برای جلب رضایت و سرمایه چینی منتهی شود. نتیجه شاید این باشد که چین دیگر کنار نایستد و به یک شرکت‌کننده فعال تبدیل شود.

اخبار برگزیدهسیاسی
شناسه : 230426
لینک کوتاه :

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا