سایه روشن استفاده از الگوریتم‌ها در بازار سهام/انحصار معاملاتی
به گزارش جهان صنعت نیوز: منتقدان بر این باورند که معاملات الگوریتمی فضای ناعادلانه‌ای را در دادوستد‌ها ایجاد کرده و گاه منجر به تغییر روند قیمت سهام شده است. بر همین اساس عده‌ای خواستار حذف و ممنوعیت معاملات الگوریتمی هستند؛ اقدامی که البته سال گذشته نیز در مقطعی انجام و معاملات الگوریتمی محدود و ممنوع شده بود؛ اما به سرعت روشن شد که حذف این ابزار نوین از بازار، راهکار مناسبی برای ایجاد تحرک در سهم‌ها و تعادل در عرضه و تقاضا نبوده است. با توجه به تجربه سال گذشته اکنون برخی کارشناسان مطرح می‌کنند که سازمان بورس به عنوان رگولاتور بازار سرمایه نه تنها نباید این ابزار نوین معاملاتی را حذف کند بلکه باید بکوشد تا این ابزار به طور عادلانه‌ای در دسترس تمامی معامله‌گران بازار قرار گیرد و بهره‌مندی از آن تنها به برخی شرکت‌های سرمایه‌گذاری و بازیگران حقوقی بازار منحصر نباشد.
معاملات الگوریتمی به زبان ساده به معنای استفاده از برنامه‌های کامپیوتری برای انتخاب بهترین موقعیت خرید یا فروش سهام، ثبت خودکار سفارش‌های خرید و فروش، محاسبه ریسک‌های سرمایه‌گذاری و بهبود سبد سهام است. در این روش الگوریتم‌ها هستند که برای ثبت سفارش‌های خرید و فروش از منظر زمان‌بندی و حجم تصمیم‌گیری می‌کنند. این مسیر عموما بدون دخالت انسان و بر پایه برنامه‌های طراحی‌شده کامپیوتری طی می‌شود. مدت‌هاست معاملات الگوریتمی جایگاه خود را در مدیریت معاملات تامین سرمایه‌ها، صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، سبدگردان‌ها و همچنین صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک تثبیت کرده‌اند. به کارگیری معاملات الگوریتمی برای سهامداران و سرمایه‌گذاران معمولا نتایج مثبتی را در پی خواهد داشت.
از جمله مزایای این بهره‌مندی از الگوریتم‌ها برای طراحی استراتژی معاملاتی، هزینه کمتر معاملات برای سرمایه‌گذاران است. همچنین افزایش حجم معاملات و بالا رفتن میزان نقدشوندگی از دیگر مزیت‌های مهم الگوریتم‌ها به شمار می‌رود. در همین حال نوسان‌پذیری کمتر، افزایش عمق بازار، روند منطقی حرکت سهم و عدم دستکاری در قیمت و حداقل شدن تاخیر در اجرای سفارشات از دیگر نتایج بهره‌گیری از الگوریتم‌ها در معاملات بازارهای مالی است. با این حال اما روند به‌کارگیری الگوریتم‌ها در بازار سرمایه ایران که بخش بزرگی از معامله‌گران آن را کدهای حقیقی با سرمایه‌های خرد تشکیل می‌دهد، چندان مورد استقبال قرار نگرفته و منتقدان زیادی داشته است. اما این انتقادها تا چه میزان بجا و بحق بوده است؟ آیا درخواست حذف الگوریتم‌ها از مجموعه ابزارهای بازار سرمایه برای ایجاد روندی عادلانه در معاملات منطقی است یا بهتر است که این ابزار به شکلی متناسب در اختیار تمامی بازیگران و معامله‌گران بازار سرمایه قرار گیرد؟
بهره‌مندی تمامی فعالان از ابزارهای معاملاتی
پیمان حدادی کارشناس بازار سرمایه عدالت معاملاتی را در بهره‌مندی تمامی بازیگران بازار از الگوریتم‌ها می‌داند و موافق حذف آن نیست. وی در این خصوص بیان کرد: اگر در بازار سرمایه ما، امکان یا ابزار خاصی وجود دارد باید تمام فعالان بازار سرمایه حق دسترسی به این ابزار را داشته باشند و از آن استفاده کنند. حدادی افزود: معاملات الگوریتمی هم شرایط مشابهی دارند و معتقدم اگر قرار است معاملات الگوریتمی در بازار سرمایه انجام شود، باید تمام فعالان بازار سرمایه امکان استفاده از معاملات الگوریتمی را داشته باشند و انتقاد فعالان بازار سرمایه در این زمینه کاملا بجا است.
سرخ‌پوشی نمادها ناشی از ضعف تقاضا
حدادی در ادامه اظهار کرد: به‌رغم این انتقادات، اما معتقدم معاملات الگوریتمی موجب تغییر روند بازار یا کنترل بازار سرمایه نمی‌شود. وی بیان کرد: وضعیت قیمتی سهم‌ها کاملا وابسته به عرضه و تقاضاست و اگر مشاهده می‌کنیم رنگ سبز در برخی نمادها، ثبات چندانی ندارد و به سرعت معاملات به سمت منفی گرایش پیدا می‌کند، ناشی از ضعف تقاضا در بازار است.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: در مجموع معتقدم انجام معاملات الگوریتمی به نفع بازار سرمایه ماست؛ چرا که موجب افزایش حجم معاملات و عمق بخشیدن به معاملات بازار سرمایه می‌شود؛ اما این صحیح نیست که برخی از فعالان بازار سرمایه امکان استفاده از معاملات الگوریتمی را داشته باشند و بسیاری دیگر از فعالان بازار به خصوص حقیقی‌ها، امکان دسترسی به این ابزار را نداشته باشند. وی افزود: انحصار در هیچ زمینه‌ای قابل قبول نیست و در حوزه معاملات الگوریتمی هم باید این انحصار برچیده شود. حدادی بیان کرد: اینکه شرکت‌های OMS تا چه حد امکان و توان پشتیبانی از معاملات الگوریتمی برای تمامی فعالان بازار سرمایه را دارند، یک بحث فنی است که باید متخصصان حوزه در این مورد اظهار نظر کنند.
رونق معاملات
حدادی با اشاره به اینکه بازار نباید از رونق خالی شود، تاکید کرد: معتقدم اگر شرایطی فراهم شود که تمام فعالان بازار سرمایه امکان انجام معاملات به صورت الگوریتم را داشته باشند، معاملات بازار رونق خواهد گرفت.
این کارشناس بازار سرمایه در گفت‌و‌گو با بورس‌نیوز اظهار کرد: اتفاقا اگر قصد تغییر دامنه نوسان یا حذف حجم مبنا را داریم، انجام معاملات الگوریتمی و به تبع آن، افزایش حجم معاملات، زمینه را برای حذف محدودیت‌های بازار سرمایه فراهم خواهد کرد.
وی اضافه کرد: مادامی که انحصار در مورد معاملات الگوریتمی وجود داشته باشد و فقط عده‌ای خاص به آن دسترسی داشته باشند، این انتقاد که معاملات الگوریتمی موجب تغییر روند سهم شده مطرح خواهد بود و گریزی از آن نیست.
روان شدن داد و ستدها
این کارشناس بازارسرمایه خاطرنشان کرد: در نظر داشته باشید که اگر تمامی فعالان بازار سرمایه امکان استفاده از معاملات الگوریتمی را داشته باشند، به عنوان مثال عده‌ای در معاملات الگوریتمی این طور تعریف کرده باشند که سهمی را در قیمت A بفروشند، عده‌ای هم احتمالا خرید سهم در همان قیمت را تعریف کرده‌اند و بازار روان‌تری خواهیم داشت و ضمنا این شائبه که معاملات الگوریتمی مانع رشد قیمتی سهم‌ها می‌شود، برطرف خواهد شد. حدادی خاطرنشان کرد: با این تفاسیر باید گفت انجام معاملات به صورت الگوریتمی برای بازار سرمایه ما اتفاق خوشایندی است؛ مشروط بر آنکه تمام فعالان بازار سرمایه امکان انجام معاملات الگوریتمی را داشته باشند. چنین اتفاقی قطعا انقلابی در بازار سرمایه ما خواهد بود.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانبانک و بیمهپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :
